نقش حیاتی تغذیه در سلامت و رشد کودک

تغذیه و سلامت کودکان

تغذیه و سلامت کودکان ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. تغذیه مناسب در اوایل دوران کودکی برای رشد و تکامل کودکان حیاتی است. به عنوان والدین ، مسئولیت ما این است که اطمینان حاصل کنیم که کودکان به یک رژیم غذایی متعادل و متنوع دسترسی دارند که مواد مغذی ضروری مورد نیاز آنها را تامین کند. متاسفانه، امروزه بسیاری از کودکان تغذیه مناسب خود را دریافت نمی کنند، که می تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات سلامتی برای آنها شود. در این بخش از مجله سلامت کودک و نوزاد مانا  به بررسی اهمیت تغذیه و سلامت کودکان می پردازیم .

اهمیت تغذیه در دوران کودکی

تغذیه در دوران کودکی بسیار مهم است زیرا دوره حیاتی رشد و تکامل است. تغذیه مناسب، مواد مغذی مورد نیاز برای رشد سالم مغز، استخوان ها و سیستم ایمنی قوی را فراهم می کند. کودکانی که در این دوره تغذیه ناکافی دریافت می کنند، در معرض خطر رکود رشد، اختلال در عملکرد شناختی و عملکرد تحصیلی ضعیف قرار دارند. علاوه بر این، تغذیه نامناسب در دوران کودکی می تواند خطر ابتلا به بیماری های مزمن مانند دیابت نوع 2، بیماری قلبی و چاقی را در سنین بالاتر افزایش دهد.

اهمیت آهن در تغذیه کودکان

وجود آهن برای تولید آنزیم و پروتئین در بدن ضروری است. همچنین وجود آهن برای رشد سلول‌های مغزی تولید کننده میلین ضروری است. آهن تولید کننده چندین آنزیم مهم برای سنتز انتقال‌دهنده‌های عصبی محسوب می‌شود. به این ترتیب کمبود آهن پیامدهای خطرناکی برای رشد مغز در سنین مختلف دارد.

اهمیت  ویتامین D در تغذیه کودکان

ویتامین D برای استخوان های سالم و سیستم ایمنی قوی ضروری است.از آنجایی که ویتامین D بسیار مهم است، باید مطمئن شوید که فرزندتان به اندازه کافی دریافت می کند و یا با جبران کمبود ویتامین دی این مشکل را برطرف کند. دادن روزانه یک مکمل یا مولتی ویتامین حاوی ویتامین D به کودک، ساده ترین راه برای انجام این کار است.

اهمیت کلسیم در تغذیه کودکان

حدود ۹۹ درصد از کلسیم بدن در دندان‌ها و استخوان‌ها ذخیره می‌شود و از آنجا که بدن کودکان دائماً در حال ساخت استخوان‌های جدید هستند، برای رشد سالم و کافی، به طور پیوسته و مداوم به کلسیم نیاز دارند.

اهمیت اسید چرب امگا 3 در تغذیه کودکان

جدیدترین تحقیقات نشان می دهند که اسیدهای چرب امگا 3 می توانند در تقویت عملکرد مغز به ویژه یادگیری، حافظه و رشد مغز موثر باشند. اسیدهای چرب امگا 3 برای سلامتی کلی کودکان به ویژه سلامتی مغز آنها بسیار مهم هستند.

اهمیت یک رژیم غذایی متعادل در کودکان

رژیم غذایی کودکان باید حاوی انواع مواد مغذی همچون پروتئین، کالری، چربی، ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد. تهیه و اجرای یک رژیم غذایی سالم برای کودکان حیاتی است و به رشد و تقویت بدن آن‌ها کمک می‌کند، ضمن اینکه کودک با داشتن یک رژیم غذایی سالم می‌تواند وزن خود را در سطح نرمال حفظ کند و رشد قدی خوبی داشته باشد.
اگر فرزند شما مبتلا به چاقی است و یا اینکه از لاغری رنج می‌برد، به خاطر بسپارید که اولین قدم برگشت به وزن نرمال تغییر عادات غذایی شماست. کودکان شما را می‌بینند و از شما یاد می‌گیرند، بنابراین شما می‌توانید با دنبال کردن عادات صحیح غذایی فرزندتان را آموزش دهید، بدون اینکه او را مجبور به انجام کاری کنید.

چگونگی ترویج عادات غذایی سالم در کودکان

تشویق کودکان به خوردن سبزیجات سبز 

کودکان به طور معمول علاقه ای به خوردن سبزیجات ندارند و بسیاری از والدین در سرتاسر دنیا با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند. اما بر اساس تحقیقی که محققان دانشگاه آکسفورد انجام داده اند، جذاب کردن ظاهر بشقاب های سبزیجات، به گونه ای که کودکان را تشویق به خوردن سبزیجات بیشتر کند، می تواند سبب افزایش میل آن هاشود.

غذا خوردن در محیط خانواده

محققان آلمانی دریافته اند که خوردن غذا در محیط های خانوادگی و به طور منظم، می تواند عادات صحیح غذا خوردن را در کودکان نهادینه کرده و از چاقی آن ها در بزرگسالی جلوگیری کند.

صرف زمان کافی برای وعده های غذایی

 تحقیقات نشان داده است که یک کودک در سن مدرسه، به طور متوسط ۲۵ دقیقه زمان لازم دارد تا بتواند یک وعده ی غذایی سالم را تمام کند. هر چه این زمان طولانی تر باشد، احتمال آنکه آن ها اشتهای بیشتری برای خوردن سبزیجات و میوه، در کنار غذای اصلی خود داشته باشند، بیشتر خواهد شد.

نقش بچه ها در تهیه ی غذا 

با درگیر کردن بچه ها در فرایند آماده سازی و پخت غذا، والدین می توانند به راحتی عادات غذایی بچه ها را بهبود ببخشند و آن ها را تشویق کنند تا غذاهایی متنوع و با ارزش غذایی بیشتری را صرف کنند. خرید کردن با بچه ها و حتی تشویق آن ها به کاشت برخی از گیاهان، می تواند اطلاعات آن ها را در خصوص مواد غذایی مختلف و اهمیت آن ها بر روی سلامتی بدن، افزایش دهد. 

نقش والدین در ترویج عادات غذایی سالم

والدین نقش مهمی در شکل‌دهی عادات غذایی فرزندانشان بازی می‌کنند. بچه‌های خود را با طیف وسیعی از غذاهای سالم آشنا کنید و این کار را از کودکی آغاز کنید و فراموش نکنید هنگام خرید موادغذایی کنترل‌ در دست شما است. با این حال، همانگونه که بچه‌ها بزرگتر می‌شوند، زمان بیشتری را با دوستان و دور از والدین هستند، نوع تصمیم‌گیری آنها راجع به غذا مهم‌تر می‌شود و باید به گونه‌ای پرورش داده شوند که بتوانند هنگام دوری از خانواده نیز بهترین گزینه غذایی را انتخاب کنند.

پیشنهاد های غذایی برای میان وعده های سالم کودکان

 ماست

ماست یک میان وعده عالی برای کودکان است زیرا منبع خوبی از پروتئین و کلسیم است.

پاپ کورن

ممکن است ذرت بو داده را یک غذای ناسالم در نظر بگیرید، اما واقعا یک غلات کامل مغذی است.

کرفس با کره بادام زمینی و کشمش

کرفس با کره بادام زمینی و کشمش ، یک راه سرگرم کننده برای تشویق کودک شما به خوردن سبزیجات است.

مغز

مغز سرشار از چربی های سالم، همراه با فیبر و آنتی اکسیدان است.

گلابی خرد شده با پنیر ریکوتا

گلابی یک خوراکی شیرین است، هر برش را با پنیر ریکوتا بمالید تا منبع خوشمزه ای از پروتئین و کلسیم را به میان وعده کودکتان اضافه کنید.

پنیر کوتیج

پنیر کوتیج یک پنیر تازه و خامه ای است که به اندازه کافی نرم است که حتی نوزادان نیز می توانند آن را بخورند.

بلغور جو دوسر

بلغور جو دوسر یک صبحانه سالم و یک میان وعده عالی برای کودکان است.

اسموتی میوه

اسموتی میوه راه خوبی برای بسته بندی بسیاری از مواد مغذی در یک میان وعده کوچک است.

تخم مرغ آب پز

تخم مرغ های آب پز را در یخچال نگهداری کنید تا یک خوراکی سریع و پر پروتئین داشته باشید.

اثرات سو تغذیه بر کودکان

سوء تغذیه در کودکان می تواند طیف وسیعی از اثرات منفی بر سلامت  آنها داشته باشد. در اینجا برخی از رایج ترین عوارض سوء تغذیه در کودکان آورده شده است:

توقف رشد

 می تواند منجر به رشد بدنی ضعیف و کاهش قد شود که می تواند عواقب بلند مدتی برای سلامت کودکان داشته باشد.

ضعف سیستم ایمنی
کودکان دچار سوءتغذیه به دلیل ضعف سیستم ایمنی بیشتر مستعد ابتلا به بیماری ها هستند.

تاخیرهای شناختی و رشدی

  منجر به تاخیر در رشد شناختی، عملکرد ضعیف تحصیلی و کاهش مهارت های اجتماعی می شود.

کم خونی

باعث کم خونی فقر آهن می شود که می تواند منجر به خستگی، ضعف و اختلال در عملکرد شناختی شود.

استخوان های ضعیف

 منجر به ضعیف شدن استخوان ها و افزایش خطر شکستگی می شود.

افزایش خطر بیماری های مزمن

 در دوران کودکی می تواند خطر ابتلا به بیماری های مزمن مانند دیابت نوع 2، بیماری های قلبی و چاقی را در مراحل بعدی زندگی افزایش دهد.

به طور کلی، سوء تغذیه می تواند اثرات طولانی مدت و گسترده ای بر سلامت و رفاه کودک داشته باشد. برای والدین و مراقبین مهم است که اطمینان حاصل کنند که کودکان از تغذیه کافی برای حمایت از رشد و تکامل آنها برخوردار هستند.

باورهای غلط رایج در مورد تغذیه و  سلامت کودکان

بچه‌ها برای پیشگیری از کم‌خونی به گوشت قرمز نیاز دارند.

بچه‌ای که سبزی نمی‌خورد، ویتامین و مواد معدنی دریافت نمی‌کند.

استفاده از لبنیات سرماخوردگی را بدتر می‌کند.

برای جلوگیری از چاقی اول باید مصرف چربی را محدود کنید.

شکر بچه‌ها را بیش‌فعال می‌کند.

شیر برای استحکام استخوان‌ها ضرورت دارد.

تخم مرغ های قهوه ای بهتر از تخم مرغ های سفیدند.

قهوه جلوی رشد کودک را می گیرد.

 ماهی و هویج بینایی را تقویت می کنند.

زرده تخم مرغ کلسترول خون را بالا می برد.

همه ی محصولات کم چرب بی ضررند.

آجیل چاق می کند.

سوالات متداول 

• چه غذاهایی برای سلامتی کودکان مفید هستند؟

غذاهایی از قبیل برنج، ماکارونی سبوس‌دار و سایر کربوهیدرات‌های نشاسته‌ای، لبنیات، میوه‌ها و سبزیجات، حبوبات، ماهی، تخم مرغ و … نقش مهمی را در سلامت کودکان ایفا می‌کنند.

• چه غذاهایی برای سلامتی کودکان مضر هستند؟

غذاهایی با چربی، قند و نمک بالا، غذاهای فراوری شده، چربی‌های اشباع شده، شیرینی‌ها و شکلات‌ها، نوشیدنی‌های خیلی شیرین و … برای سلامتی کودکان مضر هستند.